Dyddiad
Mae tîm dronau newydd yr heddlu wedi cael ei alw’n “arwyr yr awyr” ar ôl achub tri bywyd a chwarae rhan allweddol wrth ddiffodd tân eithin mawr.
Daeth y ganmoliaeth gan Gomisiynydd Heddlu a Throsedd Gogledd Cymru, Andy Dunbobbin, sy'n awyddus i ehangu'r uned.
Cafodd Mr Dunbobbin wybod am lwyddiannau’r uned gan y Prif Arolygydd Jon Aspinall sy'n arwain y tîm ymroddedig a sefydlwyd ym mis Ebrill eleni sy'n cynnwys rhingyll a phedwar cwnstabl.
Dangosodd hefyd luniau dramatig i Mr Dunbobbin o sut chwaraeodd y tîm ran hanfodol wrth ymladd tân enfawr ar fynydd Llantysilio ger Llangollen ddechrau mis Mehefin, ochr yn ochr ag 11 o griwiau o Wasanaeth Tân ac Achub Gogledd Cymru.
Defnyddiwyd drôn i adnabod mannau problemus ar y mynydd fel y gallai hofrennydd o Gyfoeth Naturiol Cymru ollwng dŵr arnynt.
Ddyddiau’n ddiweddarach fe ddaeth y tîm o hyd i bensiynwr ar goll, Roy Giblin, 82 oed, o Abergele, mewn darn o laswellt hir ger gorsaf reilffordd y dref. Dywedodd ei deulu diolchgar, “na fyddai wedi gallu goroesi” heb gymorth y drôn.
Nid oedd gan achubwyr "fawr o amheuaeth" bod yr uned drôn wedi arbed bywyd dyn oedrannus arall, Robert Davies, 86 oed, o Morfa Bychan, yng Ngwynedd, a oedd wedi mynd ar goll ym mis Gorffennaf.
Ar ôl ymdrech fawr gan sawl asiantaeth i chwilio amdano, cafodd ei leoli gan ddrôn yr heddlu, wedi'i guddio o'r golwg mewn llwyni tal ar ochr bryn uwchben y pentref a chafodd ei hedfan i ddiogelwch mewn hofrennydd.
Digwyddodd y trydydd achos o achub bywyd pan ddisgynnodd dyn i lawr ochr serth mewn chwarel yn Ninbych a glanio ar silff.
Dywedodd y Prif Arolygydd Aspinall: “Cafodd anaf difrifol i’w ben ac rwy’n siŵr ei bod hi’n wir i ddweud bod honno’n sefyllfa lle arbedodd ein drôn ei fywyd oherwydd efallai na fyddai wedi cael ei ddarganfod fel arall.
“Yn ogystal â dod o hyd i bobl sydd ar goll, mae’r dronau’n cael eu defnyddio ar gyfer amrywiaeth o waith heddlu gan gynnwys dal troseddwyr sy’n ffoi o gerbydau neu dai, neu bobl sydd wedi bod yn gysylltiedig â cham-drin domestig ac sydd wedi ffoi o’r fan lle digwyddodd y drosedd. Mae yna enghreifftiau di-ri o'r gwaith da y maen nhw'n ei wneud.
“Maen nhw'n amlbwrpas tu hwnt ac yn y bôn maen nhw wedi chwyldroi plismona. Mae'n ein galluogi i wneud pethau nad oeddem yn gallu eu gwneud o'r blaen.
“Roedd y ffaith bod y Comisiynydd Heddlu a Throsedd yn awyddus i ddefnyddio technoleg yn gyffredinol a dronau yn benodol yn newyddion arbennig o dda i ni.”
Defnyddiwyd y dronau fwy na 350 o weithiau yn ystod y tri mis cyntaf ar ôl dechrau gweithredu.
Mae'r sgwadron yn cynnwys dau ddrôn tywydd gwlyb a all weithredu pan fydd hi'n bwrw glaw yn drwm ac mewn gwyntoedd o hyd at 35 milltir yr awr.
Yn ogystal â bod â gallu delweddu thermol, mae gan y camerâu fideo pŵer uchel gyfleuster chwyddo 200x sy'n galluogi'r peilot i ddweud faint o’r gloch yw hi ar oriawr garddwrn rhywun o’r awyr.
Mae gan y dronau hefyd gyfleuster geo-leoli felly os yw'r peilot yn pwyso botwm, gall roi'r union hydred a lledred i swyddogion heddlu ar lawr gwlad.
Os yw'r batri'n rhedeg yn isel, bydd y drôn yn dychwelyd ei hun yn awtomatig i'r fan lle cychwynnodd ohoni.
Yn ogystal â bod yn gyfrifol am y ffordd y mae rhanbarth Gogledd Cymru yn cael ei phlismona mae Mr Dunbobbin yn chwarae rhan allweddol wrth ddefnyddio technoleg, gan gynnwys dronau, i ymladd troseddau ledled y DU.
Mae’r Gymdeithas Comisiynwyr yr Heddlu a Throsedd wedi ei ethol yn ddirprwy arweinydd ar gyfer materion technoleg a digidol yr heddlu a dirprwy arweinydd ar gyfer seiberdroseddu, gan gynnwys twyll.
Penderfynodd ei gyd-gomisiynwyr mai ef oedd y person perffaith ar gyfer y swydd oherwydd ei gefndir yn gweithio yn y diwydiant technoleg.
Dywedodd Mr Dunbobbin: “Mae’r dronau yn hynod effeithiol ac amlbwrpas, ac rwyf wedi cael sgyrsiau gyda’r Prif Gwnstabl ynglŷn â sut fedr y tîm dronau symud ymlaen a beth y gellir ei wneud.
“Mi wnes i addewid yn fy maniffesto y byddem yn gwneud y defnydd gorau o’r dechnoleg sydd ar gael i ni a dyma beth sy’n digwydd yma.
“Mae cyflwyno dronau wedi gwneud gwahaniaeth sylweddol ac mae o leiaf dri bywyd wedi’u hachub eisoes. Fedrwch chi ddim rhoi pris ar hynny."